Uykuda işeme çocukluk çağının en sık karşılaşılan sorunlarından birisidir. Çocuk gece uyuduktan bir süre sonra yatağına işer.
Bu durum çocuk ve aile için problemler oluşturur. Çocuk genellikle etrafına belli etmese de bu durumdan rahatsızlık duyar.
Çocuklarda idrar kontrolü 4-5 yaşından sonra geliştiği için beş yaşından büyük çocuklar eğer uykuda işemeye devam ediyorsa bu durumun profesyonelce yönetilmesi gerekir. Uykuda işeme seyrek bir problem değildir. Sık görülür ancak aileler etrafa duyurmadan kendi içlerinde halletmeye çalıştıkları için sıklığı konusunda gerçek rakamları bilebilmek pek mümkün değildir.
Bazı ebeveynlerde de çocukluklarında aynı durum olduğu olduğu için pek önemsenmeyebilir.
Uykuda işeme zaman içerisinde kendiliğinden geçebilir ancak sorun, ne kadar süreceği ve bu durumdan çocuk ve ailenin nasıl etkileneceğidir. Mağlesef bazen erişkin çağda bile devam edebilmektedir.
Uykuda işeme neden olur
Normal bir yetişkin idrarını 3-4 saatte bir yapar. Bunun anlamı günde 5-7 kez idrar yapmasıdır. Geceleri ise salgılanan ADH hormonu nedeniyle idrar miktarı azaldığı ve idrar daha yoğun hale geldiği için uyku sırasında idrara çıkılmaz.
Uykuda işeyen çocuklarda ADH üretimi normal olsa bile böbreklerin cevabı yeterli olmadığı için idrar yoğunlaştırılamaz ve mesane kapasitesinden daha fazla idrar yapıldığı için çocuklar uykuda işerler.
Uykuda işemenin bir başka nedeni de ağır uyku veya bir başka deyişle uyanamama sorunudur.
Enürezis noktürna tedavi edilmez ise nasıl sonuçlara neden olur, neden tedavi edilmelidir?
Uykuda işeme gelişmede bir gecikme olarak değerlendirilse bile, çocuğun sosyal olduğu yaştan sonra da devam ettiği durumlarda mutlaka tedavi edilmelidir. Çünkü olay çocuğu psikolojik olarak fazlasıyla etkilemektedir ve tedavi edilmediğinde ciddi psikolojik sorunlara neden olabilmektedir.
Uykuda işemenin tedavisi var mı, uygulanan tedaviler nelerdir?
Uykuda işeme tedavi edilebilir bir rahatsızlıktır. Tedavinin ilk basamağı bazı alışkanlıkların değiştirilmesidir. Bunun için alınacak önlemlerden en önemlisi akşamları belli bir saatten sonra alınan sıvı miktarının kısıtlanmasıdır. Önerilen bir başka şey çocuğun yatmadan önce tuvalete götürülmesi ve uyuduktan bir süre sonra tuvalete kaldırılmasıdır.
Bu önlemlere ilaveten motivasyon tedavisi önerilir. Müracaat eden çocukla konuşarak gece işeme takvimi verilir. Çocuktan her sabah uyandığında takvime, eğer yatak ıslaksa bir bulut veya şemsiye kuruysa güneş çizmesi istenir ve aylık peryotlarla bu işeme takvimini değerlendirilir. Kuru kalktığı günlerde çocuğun aileler tarafından ödüllendirilmesi, ıslak kalktığı günler asla cezalandırmaya yönelik bir davranış (ima dahi) sergilememeleri önerilir.
Motivasyon tedavisi ile sorun çözülemiyorsa alarm tedavisine başlanabilir. Bu yöntem bir tür davranış tedavisi olup çocuğun iç çamaşırına konulan ve ıslandığında öten bir alet uygulamasıdır.
Daha yaygın ve kolay bir diğer tedavi yöntemi ise ilaç kullanılmasıdır. Günümüzde modern tedavi için Desmopressin kullanılmaktadır. Desmopressin hormon olmadığı halde antidiüretik hormonun etkisini taklit ederek gece yatmadan hemen önce alındığında idrarın koyulaşmasını sağlayarak mesanenin erkenden dolmasını engeller. Böylece gece işemesi engellenir.
Bazen alarm ve ilaç tedavisi kombine edilmektedir.
Hangi tedavi yöntemi uygulanırsa uygulansın başarı için en az 6 ay kullanılaması gerekir.